بررسی اجمالی از تاریخ علم جغرافیا از سده ششم تا دوازدهم میلادی (مقارن قرون وسطی)

نویسندگان

دکتر مسعود مهدوی

چکیده

بررسی تاریخ علم جغرافیا به جهت گستردگی آن در سه مقطع زمانی مورد توجه قرار گرفته است ‘ 1- جغرافیا از قرون ششم قبل از میلاد تا قرون وسطی. 2- جغرافیا در قرون وسطی(مقارن قرون وسطی) 3- جغرافیا از قرون وسطی به بعد. قسمت اول طی مقاله ای در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در شماره های پیاپی 118و117 سال 1370 به چاپ رسیده. در قسمت دوم ‘ موضوع این مقاله که خلاصه آن از نظر می گذرد بررسی تاریخ جغرافیا از سده ششم تا سده دوازدهم میلادی(مقارن قرون وسطی) می باشد. اقدامات انجام شده در زمینه جغرافیا در این دوره با آنچه که قبل از قرون وسطی انجام شده کاملاً متفاوت است . دراین دوره اثرهای با ارزشی از جغرافیدانان‘سیاحان و کاشفان نواحی جغرافیایی به جای مانده‘در این آثار می بینیم که جغرافیا به عنوان یک علم مطرح شده و به بسیاری از سؤالات پاسخ داده و کاربردی بودن آن در مقاصد سیاسی ‘نظامی‘اقتصادی و اجتماعی از دیگر مشخصه های این دوره است که به منصه ظهور رسیده است . در این مقاله به صورت توالی زمان از قرن ششم به شرح حال دانشمندان جغرافیا و آثار آنها توجه شده و تحلیلهای مختصری هم در آثار آنها به عمل آمده است که البته کافی نیست . نکته دیگری که باید به آن اشاره نمود‘ شکوفایی جغرافیدانان مسلمان در این دوره است که بیش از دیگران در پیشرفت جغرافیا نقش داشته اند. اگرچه در شروع قرون وسطی‘چینی ها‘هندی ها و ژاپنی ها اثرهای باارزشی در جغرافیا به جای گذاشته اند‘ ولی فعالیتهای جغرافیدانان مسلمان از قرن ششم به تدریج شروع می شود و در قرن یازدهم با برآمدن ابوریحان بیرونی به اوج خود می رسد.از اوایل قرن دوازدهم شاهد رکودی در فعالیتهای جغرافیدانان مسلمان هستیم که این رکود با اقدامات چشم گیر جغرافیدانان و کاشفان اروپایی جبران می شود که بررسی آن به بحث در مقاله دیگری(جغرافیا از قرون وسطی به بعد) احاله می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اجمالی از تاریخ علم جغرافیا از سده ششم تا دوازدهم میلادی (مقارن قرون وسطی)

بررسی تاریخ علم جغرافیا به جهت گستردگی آن در سه مقطع زمانی مورد توجه قرار گرفته است ‘ 1- جغرافیا از قرون ششم قبل از میلاد تا قرون وسطی. 2- جغرافیا در قرون وسطی(مقارن قرون وسطی) 3- جغرافیا از قرون وسطی به بعد. قسمت اول طی مقاله ای در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در شماره های پیاپی 118و117 سال 1370 به چاپ رسیده. در قسمت دوم ‘ موضوع این مقاله که خلاصه آن از نظر می گذرد بررسی...

متن کامل

نقد و بررسی مزارنویسی در تاریخ نگاری محلی ایران (از نیمه دوم سده هشتم تا نیمه دوم سده دوازدهم ﻫ.ق)

چکیده تدوین دایرهالمعارف گونه مزارها را باید بخشی از تاریخ نگاری محلی با رویکردی مذهبی و فرهنگی دانست. از نظر تاریخ شهرنشینی، این گونه کتب از این جهت اهمیت داشته اند که وجود قبور عرفا، علما و اولیا، عاملی برای حفاظت شهر از آفات و بلیات انسانی، آسمانی و طبیعی بشمار می آمدند. آثار مزارنویسی در نکته مهم و قابل توجه این که تدوین عمده کتب مزارات در ایران از زمان روی کار آمدن تیموریان آغاز شده و قبل ...

متن کامل

بررسی اجمالی تاریخ روزنامه های آذربایجان از 1230 تا 1380

از آنجا که پس از تهران ،آذربایجان ومرکز آن تبریز،هسته اصلی رویدادهای تاریخی واجتماعی در طول یکی دو قرن اخیر ایران بوده وبیشترین تعداد روزنامه پس از تهران در آنجا منتشر شده است ."بررسی اجمالی تاریخ روزنامه های آذربایجان از 1230تا 1380‹1851 تا2001 م›"می تواند از ارزش بالایی برخوردار باشد.دراین مقاله نخست هدف بررسی تاریخی و منظوراز آذربایجان وتعریف روزنامه بیان شده ،سپس 150 سال روزنامه های آذربایج...

متن کامل

نقش ایرانیان در رونق تجاری جزیرة العرب در سده‌های سوم تا ششم هجری /نهم تا دوازدهم میلادی

موقعیت ویژه جغرافیایی جزیرة العرب، نظر ایرانیان را برای تجارت سودآور به خود جلب کرده و با سلطه بر شهرهای ساحلی و گلوگاه‌های تجاری و آگاهی از رموز بازرگانی و نیز مهارت کافی در دریانوردی و کشتیرانی، تجارت شبه جزیره را در دست گرفته بودند؛ از سوی دیگر وسعت ایران، فراوانی مواد معدنی و شرایط اقلیمی مناسب، زمینه کشت محصولات متنوع و فراوان کشاورزی و تولیدات صنعتی را برای صدور به نواحی دیگر از جمله شبه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

ISSN

دوره 145-141

شماره 141 1998

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023